Poronienia i uszkodzenia p³odu

Chocia¿ najczê¶ciej trudno jednoznacznie okre¶liæ przyczyny poronienia, to jednak nowe obiecuj±ce badania wykazuj±, i¿ niektóre mikroelementy mog± odgrywaæ szczególnie wa¿n± rolê w zmniejszaniu ryzyka wystêpowania takich problemów.

Wydaje siê, ¿e najlepszym okresem do tego, aby zapobiec poronieniom i uszkodzeniom p³odu s± miesi±ce przed i zaraz po poczêciu. Wczesne poronienia mog± byæ skutkiem nierównowagi hormonalnej poprzedzaj±cej owulacjê, a powa¿ne uszkodzenia p³odu najczê¶ciej powstaj± w pierwszych 8 tygodniach ci±¿y, kiedy formuj± siê poszczególne narz±dy. Najlepiej by³oby zwróciæ szczególn± uwagê na sposób od¿ywiania, odpowiednie witaminy i minera³y oraz wagê cia³a ju¿ trzy miesi±ce przed poczêciem. Powinno siê tak¿e pamiêtaæ o zrezygnowaniu z takich niezdrowych nawyków jak: palenie, picie alkoholu oraz nadmierne spo¿ycie kofeiny i cukru. Jak zobaczymy pó¼niej, takie przygotowanie do poczêcia jest tak samo wa¿ne dla matki jak i dla ojca. Ci, którzy przygotowuj± siê do powiêkszenia rodziny, powinni od¿ywiaæ siê i ¿yæ zdrowo, nie tylko dla dobra siebie samych, ale równie¿ dla przysz³ych dzieci.

Wielokrotne poronienia we wczesnym okresie ci±¿y s± jednym ze skutków zaburzeñ fazy lutealnej (okresu pomiêdzy jajeczkowaniem a kolejn± miesi±czk±). Nieprawid³owe poziomy hormonów przed owulacj± powoduj± uwolnienie niedojrza³ej komórki jajowej i utworzenie siê w nastêpstwie cia³ka ¿ó³tego, które wytwarza nieodpowiedni± ilo¶æ progesteronu przez zbyt ma³± ilo¶æ dni. W takim wypadku, z trudno¶ci± dochodzi do zap³odnienia, a je¶li ono nawet nast±pi, nowo poczête ¿ycie mo¿e byæ niezdolne do prawid³owego rozwoju lub cia³ko ¿ó³te mo¿e nie produkowaæ wystarczaj±cej ilo¶ci progesteronu nieodzownego do utrzymania ci±¿y. Sposób od¿ywiania przy dolegliwo¶ciach zespo³u napiêcia przedmiesi±czkowego mo¿e poprawiæ funkcjonowanie cia³ka ¿ó³tego i poziomu progesteronu.

Adelle Davis w swojej ksi±¿ce Let�s Have Healthy Children (Miejmy zdrowe dzieci) zwraca szczególn± uwagê na znaczenie witaminy E i kwasu foliowego jako czynników zapobiegaj±cych poronieniom: Niedobór witaminy E, niezbêdnej do podzia³u komórki, wydaje siê byæ jednym z najpowa¿niejszych niekorzystnych czynników. Obserwowano 81 kobiet, które poroni³y poprzednio 227 razy, przed kolejnym poczêciem przyjmowa³y codziennie ma³e ilo¶ci witaminy E i po tej ,,kuracji" 61 z nich urodzi³o zdrowe noworodki. Witamina E ma wiele wa¿nych w³a¶ciwo¶ci, m. in. zapobiega unieczynnieniu witaminy A, niezbêdnej do utrzymania prawid³owego stanu ¶cian macicy, które przyjmuj± nowo zap³odnion± komórkê jajow±.(1)

Warto przy okazji wspomnieæ, ¿e przedawkowanie witaminy A mo¿e byæ przyczyn± wyst±pienia wad p³odu. Opublikowane w 1995 roku wyniki badañ wskazuj±, ¿e nie powinno siê przekraczaæ dawki 10,000 j.m. dziennie. (2)

Badania pokazuj±, ¿e wiêcej ni¿ po³owa kobiet, które poroni³y lub plami³y w okresie ci±¿y, ma objawy niedoboru kwasu foliowego w organizmie. Niewielki niedobór kwasu foliowego, który nie wywo³uje poronienia, mo¿e spowodowaæ oddzielenie siê ³o¿yska od ¶cian macicy prowadz±c do stanu zwanego abruptio placentae , co czêsto jest przyczyn± przedwczesnego porodu.

Inne witaminy z grupy B, witamina C, bioflawonoidy (znajduj±ce siê w bia³ej skórce i segmentach owoców cytrusowych - dostêpne tak¿e w preparatach witaminowo - mineralnych), jod, cynk i odpowiednie bia³ka odgrywaj± równie¿ wa¿n± rolê w zapobieganiu poronieñ. Selen wspó³dzia³a z witamin± E, dlatego powinien tak¿e byæ brany pod uwagê. Nale¿y natomiast pamiêtaæ o tym, ¿e ¿elazo niszczy witaminê E i nie powinno byæ stosowane w zbyt du¿ych ilo¶ciach oraz w tym samym czasie co witamina E. Jack C. Redman, zauwa¿y³, ¿e 200 mg bioflawonoidów przyjmowane 3 razy dziennie zapobieg³o kolejnym poronieniom nawet u kobiet, które poroni³y kilka razy. Bioflawonoidy wchodz± w interakcje z witamin± C, wzmacniaj±c delikatne ¶cianki w³osowate. (3)

Uszkodzenia p³odu

Badania wskazuj± te¿ na wa¿n± rolê kwasu foliowego w zapobieganiu powstawania rozszczepu krêgos³upa tylnego, jak i innych czêstych uszkodzeñ p³odu, które okre¶la siê terminem ,,uszkodzenia cewy nerwowej." Bezmózgowie, czyli zahamowanie rozwoju mózgu jest nawet powa¿niejszym uszkodzeniem cewy nerwowej ni¿ rozszczep krêgos³upa tylny i jest jedn± z g³ównych przyczyn rodzenia siê martwego p³odu. Podczas jednego z badañ, kobiety, które poprzednio urodzi³y dzieci z takimi wadami rozwojowymi, otrzymywa³y zestawy witaminowo - mineralne ze zwiêkszon± dawk± kwasu foliowego (360 mcg dziennie) przez co najmniej 4 tygodnie przed i 6 tygodni po poczêciu. Tylko 0,6% tych kobiet urodzi³a kolejne dziecko z uszkodzeniem cewy nerwowej, podczas gdy 5 % du¿ej grupy kobiet nie przyjmuj±cych ¿adnych zestawów mikroelementów urodzi³o dwoje kolejnych dzieci z podobnymi wadami. (4) Podobne obserwacje w Wielkiej Brytanii potwierdzi³y rolê kwasu foliowego (360 - 4,000 mcg dziennie), który znacznie zmniejsza mo¿liwo¶æ wyst±pienia wad cewy nerwowej. (5)

Poniewa¿ wiêkszo¶æ przypadków rozszczepu krêgos³upa tylnego, bezmózgowia i podobnych wad pojawia siê u matek, które wcze¶niej nie urodzi³y dziecka z tak± wad±, badania nad wadami cewy nerwowej obejmuj± du¿± liczbê kobiet. Pod koniec lat 80 - tych przeprowadzono w USA obserwacje, które pokaza³y, ¿e kobiety, które urodzi³y zdrowe dzieci w wiêkszo¶ci przyjmowa³y preparaty witaminowo - mineralne w okresie 3 miesiêcy przed i 3 po poczêciu, w odró¿nieniu od matek, które urodzi³y dzieci z uszkodzeniami cewy nerwowej. (6)

Naukowcy z Bostonu przeprowadzili dok³adne obserwacje, podczas których zauwa¿yli, ¿e przypadki wad cewy nerwowej u dzieci wyst±pi³y tylko w 0.9 na 1000 urodzeñ, gdy kobiety stosowa³y kwas foliowy (100 - 1,000 mcg) podczas pierwszych 6 tygodni ci±¿y. Natomiast gdy kobiety nie przyjmowa³y kwasu foliowego w czasie pierwszych 6 tygodni ci±¿y, czêsto¶æ wystêpowania takich wad wynosi³a 3.5 na 1000 urodzeñ - 4 razy wiêcej ni¿ w¶ród pierwszej grupy kobiet. (7) Te obserwacje wskaza³y, który okres jest najwa¿niejszy dla unikniêcia tego rodzaju wad rozwojowych p³odu, dziêki stosowaniu kwasu foliowego, a mianowicie- pierwsze 6 tygodni ci±¿y, tzn. okres, w którym kszta³tuj± siê struktury uk³adu nerwowego. (...) Moim zdaniem, zwiêkszona liczba wad p³odu u dzieci kobiet starszych zwi±zana jest tak¿e, przynajmniej czê¶ciowo, ze zwiêkszonym zapotrzebowaniem organizmu kobiet starszych na sk³adniki od¿ywcze. Sama obserwowa³am u siebie zwiêkszone zapotrzebowanie w czasie mojej 4-tej ci±¿y, gdy mia³am 34 lata. Pojawi³ siê wówczas u mnie du¿y niedobór kwasu foliowego, mimo ¿e stosowa³am 1,5 zalecanej dziennej dawki dla kobiet w ci±¿y, podczas gdy ta sama ilo¶æ zupe³nie mi wystarcza³a podczas poprzednich ci±¿ (spo¿ywanie piêciokrotnej dawki przywróci³o moje wyniki krwi do normy w ci±gu 4 tygodni w 7 miesi±cu ci±¿y). My¶lê, ¿e ka¿da z nas musi z roku na rok zwracaæ wiêksz± uwagê na od¿ywianie, kiedy stajemy siê starsze, je¶li pragniemy utrzymaæ nasz organizm w dobrej kondycji, któr± cieszy³y¶my siê piêæ, dziesiêæ czy dwadzie¶cia lat temu. Jest to szczególnie istotne dla kobiet, które pragn± urodziæ dzieci, gdy zbli¿aj± siê do czterdziestki lub j± przekroczy³y, a ponadto maj± ju¿ za sob± kilka ci±¿.

Marylin Shannon

Przypis:
1 Adelle Davis, Let's Have Healthy Children, New York 1981, s. 20-21.
2 K. Rothman, L. More i in.: "Teratogenicity of high vitamin A intake", New England Journal of Medicine, vol. 333, 1995, s. 1369-1373.
3 Zob. B. Barnes, Hypothyroidism: The Unsuspected Illness, New York 1976, s. 126-128.
4 R. Smithells i in.: "Possible prevention of neural-tube defects by periconceptial vitamin supplementation", The Lancet 16 II 1980, s.339 nn.
5 R. Smithells i in.: "Further experience of vitamin supplemetation for prevention of neural tube defect recurrences", The Lancet, 17 V 1983, s. 1027 nn.
6 A. Milunsky i in.: "Multivitamin/folic acid supplementation in early pregnancy reduces the prevalence of neural tube defects", Journal of American Medical Association, vol. 262, 1988, s. 2847 nn.
7 J. Mulinare i in,: "Periconceptial use of multivitamins and the occurence of neural tube deffects", Journal of American Medical Association, vol. 260, 1998, s. 3141 nn.